Czym się różni wzór przemysłowy od użytkowego?

W interesie każdego przedsiębiorcy leży przykładanie należytej wagi do kwestii związanych z ochroną własności intelektualnej. Firmy tworzące znaki przemysłowe i użytkowe powinny zadbać o objęcie ich ochroną prawną, niemniej trzeba wiedzieć, czym dokładnie znaki te różnią się od siebie.

Wzór użytkowy i przemysłowy – jak są definiowane?

Chcąc poznać różnice pomiędzy wzorami użytkowymi a przemysłowymi, należy zacząć od zdefiniowania obu tych pojęć. O tym, czym jest wzór użytkowy, mówi wprost ustawa Prawo własności przemysłowej. Za wzór przemysłowy uważane jest zatem rozwiązanie „nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczące kształtu, budowy lub zestawienia przedmiotu o trwałej postaci”. Wzór przemysłowy to natomiast „nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację”.

Wzór użytkowy i przemysłowy – przykłady

Przykładów zarówno wzorów użytkowych, jak i przemysłowych, można znaleźć w praktyce bardzo dużo. Wzorem użytkowym może być np. but rehabilitacyjny, meble lub ich fragmenty, wytwory wykorzystywane w branży budowlanej, zabawki, lustra ścienne, wieszaki na okrycia itp. Z kolei wzorami przemysłowymi są m.in.: wyroby tekstylne, okna, sprzęt sportowy, bramy, butelki i inne opakowania, etykiety, ozdobne czcionki i litery etc. W tym miejscu wypada przypomnieć o tym, że ten sam przedmiot, np. mebel, może być objęty ochroną i jako wzór przemysłowy, i jako wzór użytkowy. Wszystko zależy od tego, jaki konkretnie jego aspekt został zgłoszony do Urzędu Patentowego RP.

Wzór przemysłowy i użytkowy – jakie są między nimi różnice?

Najważniejsza różnica pomiędzy wzorem użytkowym i przemysłowym jest taka, że wzór użytkowy ma charakter użyteczny – to zresztą wskazuje jego nazwa. Jest to rozwiązanie, które odnosi się do budowy danego wytworu, jego kształtu lub do zestawienia przedmiotu. Wzór użytkowy jest zatem czymś namacalnym, materialnym. W przypadku wzoru użytkowego nie wchodzi zatem w rachubę objęcie ochroną np. sposobów produkcji. Ze wzorami przemysłowi jest z kolei tak, że są to rozwiązania, w których nie funkcjonalność gra pierwsze skrzypce, a wygląd i ogólne wrażenie estetyczne. Do rzadkości nie należą sytuacje, kiedy jeden przedmiot podlega podwójnej ochronie – i jako wzór przemysłowy, i jako użytkowy. Za świetny przykład może tutaj posłużyć regał na książki. Z jednej strony pełni on funkcję praktyczną, a z drugiej może zachwycać oryginalnym designem.

Z uwagi na omówione różnice procedury rejestracyjne wzorów przemysłowych i użytkowych przebiegają nieco inaczej. Wzór przemysłowy jest teoretycznie łatwiej zarejestrować niż wzór użytkowy, ponieważ udzielenie ochrony zależy głównie od odpowiedniego przedstawienia wzoru na rysunkach lub/i fotografiach. Nie może być tu jednak nieścisłości, ponieważ mogą one wypaczyć zakres ochrony przyznanej przez Urząd Patentowy RP.

Artykuł powstał we współpracy z - rzecznik patentowy Kraków.